Τα τελομερή αποτελούν ένα σημαντικό βιοδείκτης μεταβολικής υγείας και η συμβολή στο σχεδιασμό προσωποποιημένων διατροφικών προγραμμάτων.
Η μείωση του μήκους των τελομερικών άκρων (TL) επηρεάζεται από μία σειρά μεταβολικών νοσημάτων και λοιπών παθήσεων όπως φλεγμονές ενώ έχει βρεθεί ότι σχετίζεται με την παχυσαρκία και το οξειδωτικό στρες.
Τα τελομερή των παχύσαρκων ατόμων είναι 23-28% μικρότερα σε σχέση με εκείνα των ατόμων με φυσιολογικό σωματικό βάρος, το οποίο αντιστοιχεί σε περίπου 9 έτη βιολογικής ηλικίας. Ωστόσο η μείωση των τελομερών είναι αναστρέψιμη, αφού η απώλεια βάρους σε συνδυασμό με την άσκηση μπορεί να σταματήσει τη βράχυνση των τελομερικών άκρων και να συμβάλει στην επιμήκυνση τους.
Δίαιτες όπως η Μεσογειακή, πλούσιες σε μέταλλα (Mg, Zn), βιταμίνες (Α, C, E, D, B12), φολικό οξύ, μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (MUFA), ωμέγα-3 (ω-3) πολυακόρεστα, λιπαρά οξέα (PUFA) και πολυφαινόλες, έχουν προστατευτικό ρόλο για τους καταναλωτές, καθώς όλα τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά έχουν βρεθεί ότι συσχετίζονται θετικά με το μεγαλύτερο μήκος των τελομερών.
Πέρα της διατροφής και η καθημερινή μέτριας έντασης σωματική δραστηριότητα, επηρεάζει θετικά το μήκος τελομερών σε σχέση με τον πληθυσμό της ίδια ηλικιακής ομάδας που δεν αθλείται, ενώ χαμηλότερα είναι και τα επίπεδα οξειδωτικού στρες και η ύπαρξη χρόνιων φλεγμονών. Δεδομένου ότι ένα μέρος των αθλητών κάνουν χρήση στεροειδών, συνήθως αναβολικών-ανδρογόνων, συμπεριλαμβανομένης της τεστοστερόνης, φαίνεται να οδηγεί σε μείωση των τελομερικών άκρων όπως προκύπτει από διάφορες μελέτες.
Επιπρόσθετα, έχει βρεθεί συσχέτιση του μικρού μήκους των τελομερικών άκρων με την κυτταρική απόπτωση, τη γήρανση και τις συσχετιζόμενες με τη γήρανση ασθένειες. Συγκεκριμένα τα κοντά τελομερή, έχουν εμπλακεί σε διάφορες ασθένειες όπως ο καρκίνος, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και ο διαβήτης, ενώ έχουν αναφερθεί υψηλά ποσοστά θνησιμότητας σε άτομα με κρίσιμα κοντά τελομερή.
Επιπλέον, το τελομερικό μήκος έχει συσχετιστεί και με νευρολογικές παθήσεις όπως την κατάθλιψη, το στρες, τη σχιζοφρένεια και τη νόσο Alzheimer. Η μείωση τελομερικού μήκους συσχετίζεται επίσης με την έκθεση σε ξενοβιοτικά, ως αποτέλεσμα του οξειδωτικό στρες, φλεγμονώδους αντιδράσεων και ελλείψεις μηχανισμών επιδιόρθωσης του DNA.
Τα γονίδια που σχετίζονται µε το βάρος, δίνουν τις εξής πληροφορίες για όλα τα ακόλουθα :
- Διατροφική συμπεριφορά και το μεταβολισμό (Έγκαιρη προειδοποίηση για την ύπαρξη κληρονομικής προδιάθεσης παχυσαρκίας, την τάση δηλαδή του οργανισμού να παίρνει περιττό βάρος καθώς και τη συμπεριφορά του απέναντι στις τροφές)
- Λιπόλυση (Την ικανότητα του οργανισμού να μεταβολίζει το λίπος και να το αποβάλλει. Αποτελεί καταλυτικό παράγοντα στην απόκτηση ενός υγιούς σώματος)
- Μεταβολισμό της ομοκυστεΐνης (Η ομοκυστεΐνη είναι ένα τοξικό κατάλοιπο του οργανισμού που δημιουργεί διαταραχές, επιδρά τοξικά στα κύτταρα, αλλά και επηρεάζει τον μεταβολισμό των βιταμινών του συμπλέγματος Β και ενέχει αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα (στεφανιαία νόσο – θρόμβωση)
- Αντιοξειδωτική δράση και την αποτοξινωτική ικανότητα του οργανισμού (Ελέγχεται η σωστή λειτουργία του συστήματος αντιοξείδωσης και αποβολής των τοξίνων)
- Ανταπόκριση στη λήψη τροφής και την αίσθηση κορεσμού (Αν δεν λειτουργεί σωστά το γονίδιο αυτό, εμφανίζεται η διάθεση για λήψη μεγάλων ποσοτήτων τροφίμων ή η επιθυμία λήψης φαγητού λίγο μετά το γεύμα)
- Προδιάθεση για διαβήτη τύπου 2 (Στοιχείο που επηρεάζει άμεσα όλα τα δεδομένα του διατροφολογίου ενός ατόμου)
- Φλεγμονώδη απόκριση (Δηλαδή την προδιάθεση για φλεγμονές στον οργανισμό, και ίδιαίτερα στο πεπτικό σύστημα)
- Ικανότητα του οργανισμού για απορρόφηση και αποθήκευση σιδήρου
- Δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ ή BMI) (Τη γονιδιακή τάση του οργανισμού να κρατά σε ισορροπία τη σωστή αναλογία μυϊκού ιστού – λίπους στον οργανισμό)
- Μεταβολισμό καφεΐνης, αλκοόλ και λακτόζης (Πρόκειται για την ικανότητα δηλαδή του οργανισμού να απορροφά τις ουσίες αυτές, έχοντας την απαιτούμενη ταχύτητα να τις μεταβολίσει (διασπάσει), αλλά και να τις αφομοιώσει)
- Υπέρταση (Η προδιάθεση για αυξημένη πίεση)
Αξιολογήσεις
Δεν υπάρχει καμία αξιολόγηση ακόμη.